Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký vào Việt Nam trong năm 2023 đạt 36,6 tỷ USD, tăng 32,1% so với cùng kỳ năm trước, đứng thứ ba về số vốn đăng ký đầu tư giai đoạn 2008-2023.
Đây là một trong những kỷ lục về thu hút vốn đầu tư FDI của Việt Nam trong bối cảnh kinh tế toàn cầu gặp nhiều khó khăn.
Nâng chất dòng vốn FDI
Trước đó, nhờ hiệu ứng Việt Nam gia nhập WTO vào năm 2007 mà dòng vốn đăng ký đầu tư FDI năm 2008 tăng vọt lên mức 44,4 tỷ USD, tăng gấp 2 lần cùng kỳ năm trước, với số vốn giải ngân cùng kỳ đạt khoảng 11,5 tỷ USD.
Nhưng sau hiệu ứng WTO, từ năm 2008 đến nay dòng vốn đăng ký đầu tư FDI sụt giảm từ năm 2008-2016, với tổng vốn đăng ký trung bình hằng năm đạt khoảng 22,3 tỷ USD.
Tuy nhiên dòng vốn đăng ký đầu tư FDI lại bật tăng trở lại trong giai đoạn từ 2017-2023, với số vốn trung bình hằng năm đạt khoảng 33,3 tỷ USD.
Điều khác biệt của dòng vốn FDI vào Việt Nam trong những năm gần đây là chất lượng vốn đầu tư FDI được nâng lên.
Đặc biệt là giai đoạn từ sau năm 2019 đến nay khi Bộ Chính trị chính thức ban hành nghị quyết 50 về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030.
Dòng vốn FDI đầu tư vào Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2019 đến nay đã được chọn lọc kỹ càng hơn theo hướng ưu tiên dự án FDI công nghệ cao, công nghệ nguồn và tạo lan tỏa với khu vực trong nước.
Hàng loạt dự án FDI chất lượng cao như các dự án sản xuất điện thoại, linh kiện điện tử, sản xuất chip đã tới đầu tư vào Việt Nam như:
- Tập đoàn Amkor đầu tư 1,6 tỷ USD vào Khu công nghiệp Yên Phong 2 (Bắc Ninh) để xây dựng nhà máy sản xuất, lắp ráp và thử nghiệm vật liệu, thiết bị bán dẫn;
- Foxconn đầu tư 1,5 tỷ USD vào Thanh Hóa; đầu tư 300 triệu USD vào Bắc Giang để sản xuất iPad, AirPods;
- Luxshare-ICT đầu tư thêm 330 triệu USD mở rộng nhà máy sản xuất tại Bắc Giang;
- LG. Innotek đầu tư 1 tỷ USD vào Hải Phòng…
TP.HCM dẫn đầu cả nước về thu hút đầu tư FDI
Cũng theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong số 36,6 tỷ USD vốn đăng ký FDI vào Việt Nam trong năm 2023, tăng 32,1% so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó tổng vốn FDI đăng ký đầu tư năm 2023 có 20,18 tỷ USD vốn FDI đăng ký cấp mới, 7,88 tỷ USD vốn đăng ký tăng thêm, và 8,54 tỷ USD vốn FDI đăng ký góp vốn, mua cổ phần doanh nghiệp trong nước.
Trong năm 2023, cả nước có 3.188 dự án FDI được cấp phép đầu tư mới, tập trung vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, với số dự án cấp mới lên tới 1.075 dự án.
Tiếp đó là các lĩnh vực như bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, xe máy 942 dự án; hoạt động chuyên môn khoa học công nghệ 403 dự án, thông tin và truyền thông 291 dự án, vận tải kho bãi 117 dự án.
Số vốn giải ngân FDI trong năm 2023 đạt khoảng 23,1 tỷ USD, đây cũng là con số giải ngân ấn tượng trong những năm gần đây.
Xét theo đối tác đầu tư, trong năm nay có 6 quốc gia, vùng lãnh thổ thuộc nhóm đầu tư tỉ đô vào Việt Nam, lần lượt là:
- Singapore 6,8 tỷ USD
- Nhật Bản 6,5 tỷ USD
- Hong Kong 4,6 tỷ USD
- Trung
Nhóm các tỉnh, thành phố dẫn đầu về thu hút đầu tư FDI trong năm 2023, gồm:
- TP.HCM 5,8 tỷ USD,
- Hải Phòng 3,2 tỷ USD,
- Quảng Ninh 3,1 tỷ USD,
- Bắc Giang 3 tỷ USD,
- Thái Bình 2,7 tỷ USD,
- Hà Nội 2,7 tỷ USD,
- Bắc Ninh 1,7 tỷ USD.
Trong đó, TP.HCM tiếp tục dẫn đầu cả nước về thu hút đầu tư FDI với 5,8 tỷ USD, chiếm 16,1% tổng vốn FDI đăng ký. Tiếp theo là Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Giang, Thái Bình, Hà Nội và Bắc Ninh.
Ý nghĩa của dòng vốn FDI vào Việt Nam
Sự tăng trưởng mạnh mẽ của dòng vốn FDI vào Việt Nam trong năm 2023 có ý nghĩa quan trọng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Về tăng trưởng kinh tế, dòng vốn FDI đã đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng GDP của Việt Nam. Theo tính toán của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong năm 2023, dòng vốn FDI trực tiếp đóng góp khoảng 7,2% GDP của cả nước.
Về tạo việc làm, dòng vốn FDI đã tạo ra hàng triệu việc làm cho người lao động Việt Nam. Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài, tính đến hết năm 2023, các dự án FDI đang hoạt động tại Việt Nam đã giải quyết việc làm trực tiếp cho khoảng 2,4 triệu lao động.
Về nâng cao năng lực cạnh tranh, dòng vốn FDI đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghệ cao, tạo ra các sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng cao.
Kết luận
Với những kết quả đạt được trong năm 2023, dòng vốn FDI tiếp tục là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút thêm nhiều dòng vốn FDI chất lượng cao, góp phần đưa Việt Nam trở thành một điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài.
